ابعاد شادی در شعر حافظ

پایان نامه
چکیده

ابعاد شادی در شعر حافظ چکیده: شادی از بارزترین هیجانات روان آدمی است. انسان همواره این هیجان و سوی دیگر آن یعنی غم را در روان خویش احساس نموده و پیامدهای آن را در زندگی تجربه کرده است. حافظ از جمله شاعرانی است که پیام آور شادی است و این مضمون در تفکّر او والاترین جایگاه را دارا است. شـادی ناب و تـازه ای که حـافظ بشـریت را به آن فـرا می خواند، برخاسته از روحیـّه ی مثبت اندیش و نظر خیرخواهانه ی اوست. حقیقت جهان در نگاه حافظ برای آدمی، درک زیبایی و پرستش آن از طریق عشق ورزی، مهربانی و صداقت است. از نگاه حافظ در طی مسیر زندگی تا فنا و نیستی باید دم را غنیمت شمرد و از حیات و نعمات آن لذّت برد و شادی درک حضور حق را با نفحه ی ملکوتی که در درون جسم و روح داریم با شعر و رقص و می و معشوق در مجلس انس دوستان به نمایش بگذاریم. هدف از این پژوهش بررسی شادی از منظرهای گوناگون، شناخت بسترها و ابعاد آن در شعر و اندیشه ی حافظ است. بدین منظور در فصل نخست پس از مقدّمه و بیان پیشینه ی پژوهش ، اهداف و روش انجام آن بررسی و در فصل دوّم به تعاریف شادی و مفاهیم مرتبط با آن اشاره شده است. در فصل سوّم، سابقه ی شادی در فرهنگ ایران باستان و شاعران قبل از حافظ کنکاش گردیده و فصل چهارم به زندگی نامه ی حافظ و مشرب فکری او اختصاص یافته است. در فصل پنجم بسترها و زمینه هایی که شادی در دیوان حافظ با تکیه بر آنها شکل گرفته است واکاوی شده است. در فصل ششم ابعاد آفاقی و انفسی شادمانی در دیوان حافظ پرداخته شده و مبحثی تحت عنوان سخن دیگر و بسـامد واژگان مثبت در دیوان حـافظ ذکر گردیده است و سرانجام در فصل هفتم به نتیجه گیری پژوهش اختصاص دارد.

منابع مشابه

زمان در شعر حافظ

یکی از جنبه‌های فلسفی شعر حافظ، شیوه استفاده او از مقوله‌های مختلف زمان و تصرف شاعرانه وی در آن است. از منظر فلسفه هنر، شعر از جمله هنرهایی است که در زمان، اجرا (خوانده) می‌شود و اجرای آن به گونه ای است که زمان حال در آن محور قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه در شعر دو افق گذشته و حال با یکدیگر تلاقی پیدا می‌کنند، بر اثر آن، نوعی زمان به وجود می‌آید که می‌توان آن را زمانِ جهانِ متن یا زمان دراماتیک ...

متن کامل

خرقه‏سوزی در شعر حافظ

«خرقه‌پوشی» از جمله آیین‌ها و رسوم رایج تصوف است که گاه آدابی دیگر همچون «خرقه‏ ‌انداختن» یا «تخریق خرقه»، «خرقه از سر به‏درآوردن» و «خرقه از سر برکشیدن» را به همراه داشته است؛ «تخریق خرقه» بیشتر به هنگام وجد به‏ویژه در مراسم سماع صوفیانه رخ می‌داده است؛ «خرقه از سر به‏درآوردن» گاه از سر وجد بوده است و گاه برای زدودن کدورت میان دو صوفی، و «خرقه از سر برکشیدن» برای تنبیه صوفی خاطی در خانقاه‏ها ر...

متن کامل

جلوه‌های خردستیزی در شعر حافظ

چکیده در مقایسة محتوایی آثار مهم ادبیات عرفانی ایران و نیز تمام آثاری که صبغة عرفانی دارند، موضوعات مشترک فراوانی به چشم می­خورد که بحث تقابل عقل و عشق یکی از آنهاست و می‌توان از آن به رویارویی فلسفه و عرفان نیز تعبیر کرد. در این منازعه بخش قابل توجهی از غوغای کارزار عقل و عشق شاعران متوسطی هستند که تنها با سلاح تقلید و تکرار اندیشه­های خردستیز در میدان ظاهر شده‌اند و نه از روی باورهای برخاسته...

متن کامل

ایهام‌تناسب‌های پنهان در شعر حافظ

اکثر پژوهشگرانی که دربارة حافظ و شیوة شعری او سخن گفته‌اند، ایهام و ایهام‌تناسب را خصیصة اصلی سبک وی دانسته‌اند. در شعر وی، کلمات در پیوند با یکدیگر و در شبکه‌ای از تناسبات قرار دارند. اکثر شارحان دیوان وی کوشیده‌اند تا جنبه‌هایی از این تناسبات و زیبایی‌ها را به نمایش بگذراند. با این حال، بسیاری از ایهام‌های وی از دید حافظ‌پژوهان پنهان مانده‌اند. در همین راستا، در این مقاله به بررسی برخی از ایه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023